بهشتی به نام جهنم دره در دامنه سبلان
تاریخ انتشار: ۴ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۳۸۸۴۶۲
تین نیوز
سبلان به عنوان دومین کوه بلند ایران از دیرباز سوژه شعرها، داستان ها و افسانه های شیرین بوده و در دامنه های خود دره های تنگ، تاریک و دلهره آور نظیر "جهنم دره سی" دارد که با وجود داشتن نام مخوف و مرموز، قطعه ای از بهشت را با گل ها، جویبارها، زیستگاه های طبیعی و حیات وحش به نماش می گذارد.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایرنا، در فاصله ۲۰ کیلومتری جنوب مشگین شهر در استان اردبیل و دامنه های سبلان، دره ای عمیق محصور با صخره های بزرگ و کوچک وجود دارد و رودخانه خیاوچایی همچون اشک چشم کوهساران از لابلای آن فریادکنان می گذرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به جهنم دره، شیطان دره نیز گفته می شود اما به همان اندازه که در ورود به این دره، صخره های خشک و خشن معنی و مفهوم همان اسم ها را تداعی می کند، طراوت و ترنم رودخانه خلاف آن را ثابت می کند و شاید همین نغمه سرایی رودخانه باعث می شود که پویندگان طبیعت دامنه سبلان و علاقه مندان به حیات وحش، سرمست آواز رود شده و بی خیال مشکلات احتمالی، مسیر دره را می پیمایند.
راه جهنم دره از مسیر روستای موئیل مشکین شهر می گذرد و به گفته اهالی این روستا، بجز در فصل زمستان که به علت برودت شدید هوا قندیل های یخی در دو طرف رود از دره ها و صخره ها آویزان می شود، مسیر ورود به دره از روستا تا انتها در بهار و تابستان بسیار تماشایی و جذاب است.
وجه تسمیه و طبیعت جهنم درهریش سفیدان روستای موئیل مشگین شهر می گویند که هرکسی نمی توانند وارد جهنم دره شود و رفتن تا انتهای آن به خاطر فراز و فرود بسیار، سستی خاک زیر پا در برخی مسیرها، جریان کند و تند آب رودخانه و صخره هایی که مانع می شوند، بخصوص برای افراد عادی آسان نیست.
آنها به گردشگرانی که برای رفتن به جهنم دره به روستای موئیل می آیند پیشنهاد می کنند که فقط کوهنوردان حرفه ای و حداقل با تجربه وارد این معرکه شوند و افراد عادی، با صرف داشتن علاقه به کوهستان و دره های پر پیچ و خم، این زحمت را به جان نخرند و خود را به دشواری نیاندازند.
روزگاری نه چندان دور، جهنم دره محل گذر اسب ها و گله های عشایر منطقه بوده است و اکنون نیز گهگاه این مسیر صعب العبور، به همین منظور مورد استفاده قرار می گیرد اما بی شک، عشایر سختکوش و پربرکت دامنه های سبلان سرفراز، نخستین کسانی بوده اند که جهنم دره را شناخته و پی به بهشت پنهان در آن برده اند.
بزرگان عشایر می گویند که هنوز هم ایلات و قبایل عشایر برای رفتن به ییلاق های مرتفع مانند آیقار، تندیرلی و هازامیغ از دره های سبلان و بخصوص امتداد ۱۳ کیلومتری جهنم دره عبور می کنند و آهنگ زنگوله شتران و صدای گَله هایشان در سینه کوه ها و صخره ها می افتد و می پیچد.
کوهنوردان را می توان دومین گروه انسانی برشمرد که برای صعود به قله های کسری، هرم و جنوارداغ (کوه گرگ) سبلان از این حوالی عبور می کنند و شاید یکی از بخش های لذتبخش و تسکین دهنده مسیر جهنم دره، چشمه های آب گرم متعدد مسیر باشد که به مدد حرارت اعماق سبلان از دامنه های آن می جوشد.
رودخانه خیاوچای یا به اصطلاح محلی (خیوچای) با طول ۵۰ کیلومتر به عنوان یکی از سرشاخه های مهم رودخانه قره سو پس از گذر از کوه های هزارمیخ، آیی قاری و دلی آلی جنوار داغی، به دره عریض و طویل روستای موئیل می ریزد و پس از عبور از جهنم دره به قره سو می پیوندد و در تامین آب شرب روستاهای مجاور نقش بسزایی دارد.
آبشار زیبای گورگور نیز که علاقه مندان به عکسبرداری و تصویربرداری و سلفی بگیران با دل و جرات را به خود جلب می کند، در مسیر همان رودخانه و نقطه تلاقی آن با بلندی های دره قرار گرفته و این رودخانه، مهم ترین زیستگاه قزل آلاهای خال قرمز در استان اردبیل است.
حیات وحش جهنم درهجهنم دره طبیعتی بکر و دست نخورده دارد و انسان، هنگام قدم زدن در طبیعت آن تصور می کند در وسط نقاشی پر آب و رنگ حضور دارد که از همه سو تحت تاثیر رنگ های متنوع قرار گرفته است و این دره بهشتی و جهنمی از نظر حیات وحش نیز تنوع خاصی دارد.
بر اساس بررسی ها و مشاهدات محیط بانان استان اردبیل، جهنم دره زیستگاه دائمی حیواناتی از قبیل قوچ و میش، آهو، خرس قهوه ای و خاکستری، گراز، بز سفید طوق دار، کفتار و پرندگانی همچون عقاب و شاهین است و ماموران محیط زیست انتظار دارند علاقه مندان به طبیعت و کوهنوردان، در حین استفاده از زیبایی های جهنم دره، حریم حیات وحش و آرامش آنها را نیز در نظر داشته باشند و از افروخته ماندن آتش و رها کردن زباله در دشت ها و کوهستان های آن اجتناب کنند.
این عبارت یا جمله پرسشی "کدام جهنم دره بودی" را بسیار شنیده ایم و نقل قول هایی نیز درباره کسانی که به انتهای جهنم دره مشگین شهر رفته و بازنگشته اند وجود دارد اما شاید مدرکی برای اثبات این ادعا وجود نداشته باشد و بیشتر برگرفته از طبیعت تا حدودی خشن و دشوار همان دره است که این ذهنیت را در اذهان ایجاد کرده است.
در شهرستان خوی استان آذربایجان غربی نیز دره ای با همین نام وجود دارد؛ بنابراین نام جهنم دره بیش از آنچه معرف محتوا و ماهیت آن باشد، نمایانگر ظاهر زیبا و سخت آن است وگرنه عامل خاصی انسان را در محدوده های آن تهدید نمی کند.
اما هر چه باشد، شهرت اردبیل در کنار عسل و صنایع دستی و اماکن دیدنی و تاریخی اش، به سردسیر بودن این استان است و جهنم دره نیز به خاطر زمستان های سرد، قندیل های یخی را به نمایش می گذارد و بهترین وقت سفر به آن، فصل های بهار و تابستان است.
به گفته ساکنان اطراف جهنم دره، پاییز این منطقه انباشته از مهم غلیظ و سخت گذر است به نحوی که چند قدم بیشتر دیده نمی شود و در اوایل بهار نیز برخی نقاط آن پوشیده از یخ است و از این رو زمین لغزنده و کوهساران مِه گرفته شاید چنگی به دل گردشگران نزند و در چنین شرایطی به وجود راهنمایان و بومی ها نیاز خواهد بود.
هر چه باشد این تضادی که بین قندیل های یخی آویزان از صخره ها در زمستان و در کنار آن آب گرم های جوشان از دل برخی صخره ها وجود دارد، معنای بهشت و جهنم را تداعی می کند و این سوژه دلربا هم برای نقاشان و تصویربرداران و هم برای طبیعت گردان و شاعران ارزش دیدن دارد، حتی اگر ریزه سنگی در کفشی وارد شود و خاری به پایی بخلد.
منبع: تین نیوز
کلیدواژه: کوهستان نقاشی محیط زیست کوهستان استان آذربایجان غربی گردشگری اردبیل سبلان جهنم دره جاذبه های توریستی شیطان دره روستای موئیل جهنم دره حیات وحش صخره ها دره ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۸۸۴۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آیا می‌دانید قدیمی‌ترین مقابر صخره‌ای ایران کجاست؟
جام جم آنلاین؛ گوردخمه‌های ایران، از ارزشمندترین مکان‌های باستانی و بناهای صخره‌ای کشور است. بسیاری از این گوردخمه ها را می توان در استان کرمانشاه پیدا کرد. کرمانشاه یکی از تاریخی ترین مناطق کشور است که چند مورد از معتبر ترین سایت های باستانی دنیا همچون محوطه تاریخی بیستون را در دل خود جای داده است. یکی دیگر از این سایت های معتبر باستانی، گوردخمه اسحاق وند یا سکاوند است.
گوردخمه ها از قدیمی ترین انواع معماری صخره ای در ایران است که در دل کوه ها و صخره های مرتفع تراشیده می شدند. این بناهای صخره ای در حقیقت مقبره هایی هستند که متوفیان (افراد دارای اهمیت) را در آن ها به خاک می سپردند. نحوه خاکسپاری این متوفیان در ایران باستان به طرزی متفاوت بود. ایرانیان خاک را مقدس می دانستند، بنابراین، از دفن کردن اجساد درون آن خودداری کرده و آن ها در محفظه های صخره ای مخصوصی که تراشیده بودند، قرار می‌دادند.
از ایران باستان گوردخمه های بسیاری باقی مانده است که باستان‌شناسان در مورد قدمت آن ها اتفاق نظر ندارند. بسیاری از گوردخمه های کشور مادی هستند، بسیاری هخامنشی اند و برخی نیز به دوره های بعدی مربوط اند. در واقع گوردخمه های ایران را می توان به گوردخمه های مادی، گوردخمه های هخامنشی و گوردخمه های پس از هخامنشیان تقسیم کرد.
اسحاق وند، بنایی مادی یا هخامنشی
گوردخمه های اسحاق وند در حقیقت سه گوردخمه تاریخی هستند که ابعاد متفاوتی دارند. این گوردخمه ها در استان کرمانشاه، در حدود ۲۵ کیلومتری جنوب غربی شهرستان هرسین و در دل صخره های مرتفعی مشرف به روستای «ده‌نو» واقع شده اند. این گوردخمه ها به سکاوند نیز شهرت دارند و مردم محلی این منطقه به آن ها «فرهاد تاش» می گویند. به دلیل وجود روستایی به نام اسحاق وند در حوالی این گوردخمه ها، نام آن ها را اسحاق وند گذاشته اند.
پیرامون قدمت این گوردخمه‌ها، اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد. بسیاری از باستان شناسان خارجی و داخلی، قدمت گوردخمه اسحاق وند را به دوره مادها نسبت می دهند. ولی برخی نیز همچون هرتسفلد، آن ها را مربوط به دوره هخامنشیان می دانند. طبق نظر ارنست امیل هرتسفلد باستان شناس آلمانی تبار، گوردخمه میانی، مقبره گئومات مغ است. داریوش اول در کتیبه بیستون خودش، داستان سرکوبی گئومات مغ یا همان بردیای دروغین را به تفصیل تعریف کرده است. عده کمی نیز این مقابر صخره ای را مربوط به دوره سلوکیان می دانند. به هرحال طبق نظر بسیاری از باستان شناسان، احتمال اینکه این گوردخمه ها مادی باشند بیشتر از هخامنشی بودن آن هاست.
مجموعه اسحاق وند یا سکاوند، متشکل از سه گوردخمه است که هر کدام ابعاد متفاوتی دارند. گوردخمه سمت راستی نسبت به دو گوردخمه دیگر، در ارتفاع بالاتری قرار گرفته است و حدود ۲.۱۰ متر عرض دارد. عرض دریچه گوردخمه میانی ۱.۶۳ متر است و عمق آن نیز ۱.۷۵ متر می باشد. گوردخمه سمت چپ نیز ۸۵ سانتی متر عمق دارد و عرض آن ۲.۱۰ متر است.
در اطراف تمام این گوردخمه ها تزئینات ساده ای تراشیده شده اند. علاوه بر قاب بندی های ساده ای که دور تا دور این سه گوردخمه ایجاد شده اند، در قسمت بالای گوردخمه میانی، تصویر تمام قد مردی با ارتفاع ۱.۸۷ متر به صورت نیم‌رخ و به زیبایی هر چه تمام تراشیده شده است. این فرد که هویتش مشخص نیست، لباسی بلند و چین‌دار به تن کرده است و دست های خود را به حالت دعا و نیاش پروردگار به سمت آسمان و جلوی صورتش بلند کرده است. همچنین در مقابل این فرد، یک آتش دان با ارتفاع حدود ۹۴ سانتی متر و یک مشعل سوزان با ارتفاع ۸۳ سانتی متر قرار گرفته است. پشت سر این مشعل و آتش دان، فردی با قامت حدود ۸۰ سانتی متر حجاری شده است که به نظر می رسد در حالی که دستهایش رو به سمت آسمان است، از پشت سرش چیزی را بر دست دارد.
شهرستان هرسین در ۴۴ کیلومتری جنوب شرق کرمانشاه قرار دارد.
ام فهد، زن مشهور عراقی کیست و چرا کشته شد؟